Odnalazł się proporzec 21 Dywizji Piechoty Górskiej

beskidzka24.pl 12 godzin temu

Ta wiadomość zelektryzowała nie tylko historyków wojskowości. W rejonie ostatnich wrześniowych walk 4 Pułku Strzelców Podhalańskich z Cieszyna pod Tomaszowem Lubelskim odkryto proporzec 21 Dywizji Piechoty Górskiej oraz szarfę ze sztandaru 4 PSP! W Dniu Flagi PR o unikatowe eksponaty wzbogaciło się Muzeum Regionalne im. Janusza Petera.

„Grupa poszukiwaczy prowadzona przez Macieja Podgórskiego z Zamościa w lesie Zielone wykopała proporzec 21Pułku Dywizji Górskiej z szarfą. Został ukryty w chlebaku we wrześniu 1939 r. i w ziemi przeleżał blisko 86 lat. To unikatowe znalezisko jest już w zasobach Muzeum. Po konsultacjach z Eugeniuszem Hanejko i Piotrem Sworzniem z Muzeum Śląskiego w Katowicach stan oceniono na zadowalający i rozpoczęto procedurę przekazania do natychmiastowej konserwacji we współpracy z Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie” – napisali muzealnicy z Tomaszowa Lubelskiego.

Sztandar wojskowy to największa świętość każdej jednostki Wojska Polskiego. Ten należący do 4 PSP ufundowało społeczeństwo ziemi cieszyńskiej, a przekazano go uroczyście ówczesnemu dowódcy pułku płk. Eugeniuszowi Witwickiemu 5 października 1924 r. Z kolei proporzec 21 DPG był co roku wręczany jej pułkom za najlepsze osiągnięcia w szkoleniu strzeleckim. „Ostatni raz został wręczony w 1938 roku 4 Pułkowi Strzelców Podhalańskich z Cieszyna i w trakcie defilad oraz uroczystości był noszony zaraz za sztandarem pułku” – pisze Muzeum 4 PSP.

W 1939 r. proporzec był przechowywany wraz ze sztandarem pułku. Wyruszając na wojnę żołnierze znad Olzy zabrali je ze sobą i towarzyszyły one pułkowi na całym szlaku bojowym. Po bitwie po Tomaszowem, prawdopodobnie w nocy z 20 na 21 września, kwatermistrz pułku kpt. Szczepan Orłowski oraz płatnik kpt. Władysław Kronhold zakopali sztandar i proporzec w lesie, wcześniej wkładając je do tornistra. O świcie 21 września 1939 r. próbujące przedrzeć się na wschód polskie tabory zostały zaatakowane przez niemieckie czołgi…

„W latach 60-tych żołnierze pułku podjęli próbę odnalezienia sztandaru, ale choćby uczestniczący w tym nie mogli znaleźć tego miejsca” – przypomniało cieszyńskie Muzeum 4 Pułku Strzelców Podhalańskich.

Muzealnicy znad Olzy przekonują jednak, iż miejsce odnalezienia wojskowego artefaktu pokrywa się z relacją oficerów 4 PSP. „Odnalezione elementy stanowiły nieodłączną cześć zakopanego depozytu ze sztandarem pułku i zgodnie z relacją zostały ukryte razem. W naszej opinii sztandar oraz orzeł z drzewca znajdują się w pobliżu miejsca odkrycia lub bezpośrednio pod nim. Mamy nadzieję, iż sprawa ta – z uwagi na charakter i wagę wydarzenia – zostanie gwałtownie profesjonalnie zweryfikowana w terenie” – apelują.