Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość, Stowarzyszenie Rozwoju Lokalnego „Zamojszczyzna” oraz Dowódca Garnizonu Zamość serdecznie zapraszają na obchody 83. rocznicy wybuchu Powstania Zamojskiego, które odbędą się dnia 23 listopada 2025 roku (niedziela) w Klubie 3. Zamojskiego Batalionu Zmechanizowanego w Zamościu.
Wydarzenie organizowane jest w ramach tegorocznych obchodów 35-lecia Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Wielu historyków uważa, iż jesienią 1942 roku nastąpił przełom w trwającej od trzech lat wojnie światowej: będąca u szczytu swojej potęgi III Rzesza Niemiecka i jej sojusznicy zaczęli ponosić pierwsze porażki. Wśród tych wydarzeń znajdował się – często niedostrzegany – zbrojny opór oddziałów Polskiego Państwa Podziemnego, podjęty w reakcji na brutalne, ludobójcze wysiedlenia polskiej ludności cywilnej Zamojszczyzny.
Powstanie Zamojskie, zarówno w wymiarze moralnym, jak i militarnym, było w znacznej mierze konsekwencją oporu stawianego niemieckiej agresji w 1939 roku. To właśnie na Lubelszczyźnie i Zamojszczyźnie oddziały Wojska Polskiego walczyły najdłużej – tu rozegrały się wielkie bitwy kampanii jesiennej. O tych wydarzeniach opowie Profesor Marek Deszczyński z Akademii Sztuki Wojennej.
Uwarunkowania zapomnianego, zwycięskiego Powstania Zamojskiego – największego pod względem czasowym i terytorialnym aktu zorganizowanego oporu Polaków przeciwko zbrodniczej polityce niemieckiej na okupowanych przez III Rzeszę obszarach II Rzeczypospolitej – przedstawi Profesor Tomasz Panfil z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i Instytutu Pamięci Narodowej.
Następnie Redaktor Tadeusz Płużański przybliży losy partyzantki niepodległościowej po zakończeniu działań wojennych. Na przykładzie dowódców Hieronima Dekutowskiego „Zapory”, Zdzisława Brońskiego „Uskoka” oraz Sierżanta Józefa Franczaka „Lalusia” opowie, w jaki sposób aparat terroru nowej, komunistycznej władzy osaczał polskich żołnierzy, oraz ukaże współczesną percepcję powojennej walki.
Konferencję zamknie prelekcja pod tytułem „Działalność Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość upamiętniająca Powstanie Zamojskie”, którą wygłosi Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Sławomir Zawiślak – Prezes Zarządu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość.
Po konferencji, o godzinie 17.00, zapraszamy na koncert patriotyczny, podczas którego wystąpi Orkiestra Wojskowa z Lublina oraz Magdalena Stopa Band.
Program wydarzenia:
Godzina 15:00, sala konferencyjna – Konferencja naukowa pod nazwą „Powstanie Zamojskie”
Wystąpienia:
• Dr hab. Marek Piotr Deszczyński
• Dr hab. Tomasz Panfil, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
• Redaktor Tadeusz Płużański
• Sławomir Zawiślak, Prezes Zarządu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość
Godzina 17:00, sala widowiskowa – Koncert patriotyczny
Wystąpią: Orkiestra Wojskowa z Lublina oraz Magdalena Stopa Band
