Razem na Piątej Alei!

Entuzjazm, radość, duma – te uczucia towarzyszą Polonii maszerującej w pierwszą niedzielę października główną arterią Manhattanu. Radosny tłum, dźwięk Mazurka Dąbrowskiego, polonez tańczony na Piątej Alei, morze biało-czerwonych flag – te obrazy i momenty zapisują się nie tylko w pamięci uczestników dorocznego przemarszu, ale i w historii amerykańskiej Polonii, dopisując do niej kolejną kartę. Podczas 87. Parady Pułaskiego w Nowym Jorku razem tworzymy tę historię!

Fot. Archiwum WEM

87. Parada Pułaskiego przemaszeruje Piątą Aleją w Nowym Jorku w niedzielę, 6 października 2024 r. Hasło tegorocznej parady brzmi: „Wolność krzyżami się mierzy”. Na jej czele, jako Wielki Marszałek, kroczył będzie Piotr Praszkowicz, odnoszący sukcesy polski przedsiębiorca od ponad 30 lat związany z Manhattanem. Gościem specjalnym tegorocznej parady będzie Anna Maria Anders, ambasador RP we Włoszech i córka gen. Andersa, dowódcy spod Monte Cassino, który 80 lat temu poprowadził polskich żołnierzy do zwycięstwa, które miało najważniejsze znaczenie dla pokonania nazistów podczas II wojny światowej.

W przemarszu bierze udział przede wszystkim Polonia z Nowego Jorku, New Jersey i Connecticut, ale co roku również polonijne organizacje z Massachusetts, Rhode Island i Pensylwanii organizują wyjazdy do Nowego Jorku. Nad przebiegiem całej parady czuwa Komitet Główny Parady Pułaskiego, natomiast za organizację poszczególnych kontyngentów odpowiadają komitety lokalne.

Paradę tradycyjnie poprzedzi uroczysta msza święta w katedrze św. Patryka. Po mszy św. w sali 3 West Club przy 51. Ulicy odbędzie się śniadanie, w którym wezmą udział przedstawiciele Polonii i zaproszeni goście.

W południe, po ustawieniu we właściwym szyku, Polonia przedefiluje Piątą Aleją. Oficjalne rozpoczęcie parady odbędzie się o godzinie 12:30 przed główną trybuną usytuowaną przy Piątej Alei na wysokości 41. Ulicy (naprzeciwko Nowojorskiej Biblioteki Publicznej). Przemarsz będzie miał miejsce na odcinku od 39. do 54. Ulicy. Na czas parady Piąta Aleja będzie wyłączona z ruchu.

Parada Pułaskiego to największe polonijne wydarzenie na Wschodnim Wybrzeżu USA. Co roku gromadzi tysiące ludzi – nie tylko tych, którzy maszerują Piątą Aleją, ale również widzów, którzy ustawieni wzdłuż trasy przemarszu wspierają uczestników i okazują swą obecnością solidarność z Polonią. To jedyna w swoim rodzaju okazja, by zaakcentować obecność Polonii w amerykańskiej społeczności i uczcić wkład wniesiony w jej rozwój, dorobek wcześniejszych pokoleń. Patronem parady nieprzypadkowo jest gen. Kazimierz Pułaski – bohater, który zasłużył się w walce zarówno o wolną Polskę, jak i niepodległość Stanów Zjednoczonych Ameryki. Te wartości: wolność i braterstwo przez cały czas łączą oba narody, przez cały czas są filarem wspólnych przedsięwzięć i dwustronnych relacji. Na przestrzeni wieków Polacy wielokrotnie płacili cenę życia i krwi za wolność nie tylko swojej ojczyzny, ale także za to, by wolności mogli doświadczać inni ludzie i przyszłe pokolenia. To poświęcenie i bohaterstwo nie może zostać zapomniane, a w tym roku, w związku z przypadającymi rocznicami: 80. rocznicą Powstania Warszawskiego i bitwy pod Monte Cassino oraz 85. rocznicą wybuchu II wojny światowej pamiętamy o tym szczególnie. Do tego nawiązuje też hasło tegorocznej parady.

Polonijny przemarsz główną arterią Manhattanu jest wydarzeniem jednym w swoim rodzaju, będącym wyrażeniem patriotyzmu w entuzjastyczny i płynący z głębi serca sposób. 87. Parada Pułaskiego w Nowym Jorku na pewno zapisze się w historii miasta i Polonii oraz w pamięci jej uczestników, dostarczając wszystkim niezapomnianych wrażeń.

Bądźmy tego dnia razem – dumni, radośni i pełni patriotyzmu na Piątej Alei!

WEM

Po raz pierwszy na Piątej Alei…

Historia Parady Pułaskiego sięga jeszcze czasów przed II wojną światową. Polska parada jest drugą pod względem ciągłości historycznej paradą odbywającą się w Nowym Jorku. W 1936 r. w Nowym Jorku zostało utworzone stowarzyszenie Pulaski Memorial Committee, które potem przekształcono w General Pulaski Memorial Committee, Inc.

10 października 1937 roku Polonia po raz pierwszy przeszła Piątą Aleją, honorując w ten sposób bohaterskiego gen. Kazimierza Pułaskiego. Wielką zasługę miał w tym ówczesny proboszcz polskiej parafii św. Stanisława Biskupa i Męczennika na Manhattanie ks. Feliks Burant, który zaproponował, aby odbywające się od dekady w jego parafii jesienne pochody ku czci Kościuszki i Pułaskiego przenieść w miejsce bardziej reprezentatywne, w którym pojawią się nie tylko lokalni mieszkańcy. Uważał, iż Piąta Aleja byłaby świetna pod tym względem… I udało się, marzenie Polonii się ziściło. Wydarzenie to odbiło się też szerokim echem w amerykańskiej prasie. New York Times donosił, iż Piątą Aleją w 1937 roku podczas pierwszej parady przemaszerowało od 30,000 do 50,000 osób, a kolejne 75,000 obserwowało ją jako widzowie.