W obliczu rosyjskiej agresji Unia Europejska musi wykazać jedność i gotowość do użycia wszystkich dostępnych instrumentów nacisku na Rosję, w tym artykułu 7.
W pierwszych tygodniach września przewodniczący Rady Europejskiej António Costa odwiedza przywódców państw członkowskich, zbierając opinie na temat programu UE i przygotowując grunt pod zbliżające się szczyty. W poniedziałek (8 września) spotkał się w Helsinkach z premierem Finlandii Petterim Orpem.
W rozmowie z mediami Costa podkreśla, iż Finlandia, obchodząc 30-lecie członkostwa w UE, pokazuje znaczenie jedności wobec wyzwań zewnętrznych.
– Bezpieczeństwo i konkurencyjność to dwie najważniejsze gałęzie, które musimy wzmacniać. Zagrożenie ze strony Rosji nie jest tylko problemem Finlandii – to wyzwanie dla całej Unii i dla naszej jedności – mówi przewodniczący Rady Europejskiej.
– Obrona Finlandii nie jest wyłącznie sprawą narodową. To kwestia bezpieczeństwa całej Europy, ponieważ tylko wspólna obrona daje nam realną zdolność do powstrzymania zagrożeń – dodał, wskazując na Europejski Fundusz Obronny i koordynację zakupów amunicji.
– Nie chodzi jedynie o to, by wydawać więcej, ale by wydawać mądrzej – inwestować razem we wspólne cele, które wzmocnią wszystkich – podkreślił szef RE.
Artykuł 7 i gotowość UE
Premier Orpo wskazał na rolę zamrożonych rosyjskich aktywów. – Powinniśmy korzystać z tych środków na odbudowę Ukrainy, aby zbudować fundamenty pokoju, które pozwolą obywatelom Ukrainy osiągnąć trwałe bezpieczeństwo i stabilność. To obrona prawa narodu do wolności i samostanowienia – wartości centralnych dla Europy – podkreślił.
Premier Finlandii wskazał na skalę zagrożenia: Finlandia dzieli z Rosją ponad 1300 km granicy, podkreślając, iż tylko jedność wspólnoty jest w stanie zatrzymać zagrożenie płynące ze Wschodu.
– Musimy być gotowi sięgnąć po wszystkie dostępne instrumenty wobec Moskwy. Nie możemy pozwolić, aby którykolwiek z członków Unii blokował konieczne sankcje i wywieranie presji na Rosję. Musimy być gotowi wykorzystać wszystkie dostępne środki, w tym artykuł 7 – ocenił.
Artykuł 7 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), jest stosowany jako „ostatnia deska ratunku” w przypadku, gdy państwo członkowskie narusza podstawowe zasady, na których opiera się UE, takie jak praworządność czy poszanowanie praw człowieka. Jest to procedura umożliwiająca zawieszenie niektórych praw, ale nie przewiduje wykluczenia państwa z Unii.
Transatlantycka koalicja wobec Rosji
Przewodniczący Rady Europejskiej, zapytany o rolę jedności w kolejnych naciskach na Moskwę, odniósł się do roli współpracy z USA.
– Udało nam się ustabilizować współpracę z naszym kluczowym partnerem w sprawach bezpieczeństwa. Dotyczy to zarówno kwestii gospodarczych, jak i wsparcia dla Ukrainy. Możemy mieć pewność, iż prezydent Trump przez cały czas będzie zdecydowanie wspierał Ukrainę – stwierdził.
Dodając stałą koordynację europejsko-amerykańska obejmują presję na Rosję i wsparcie Kijowa.
– Przygotowujemy 19. pakiet sankcji, obejmujący sektor energetyczny i zakaz eksportu kluczowych technologii, koordynując działania z USA. Wspólnie mobilizujemy ponad 50 państw, tworząc globalną koalicję w celu zwiększenia presji na Rosję, w tym Japonię, Nową Zelandię, Turcję i Norwegię – oznajmił Costa.