Izba Reprezentantów USA przegłosowała kontrowersyjną ustawę Donalda Trumpa stosunkiem głosów 218 do 214 po wielogodzinnych nocnych pertraktacjach. Przewodniczący Mike Johnson zdołał przekonać niemal wszystkich «zbuntowanych» republikańskich kongresmenów do poparcia najważniejszej dotąd ustawy dla prezydenta.
Aby osiągnąć ten cel, Johnson pozwolił na rekordowo długie głosowania proceduralne. Jedno z nich trwało siedem godzin i 15 minut, bijąc nowy rekord, a kolejne dodatowe sześć godzin.
Obietnice podatkowe i cięcia socjalne
Ustawa «One Big Beautiful Bill Act» łączy w sobie wiele obietnic podatkowych Trumpa z głębokimi cięciami wydatków socjalnych. Projekt utrwala wprowadzone w 2017 roku na dziesięć lat cięcia podatków oraz zwalnia z podatku napiwki, zarobki z nadgodzin i świadczenia z ubezpieczeń społecznych.
Jednocześnie przewiduje drastyczne ograniczenia programów socjalnych. Dotkną one państwowych ubezpieczeń zdrowotnych dla najmniej zarabiających (Medicaid), dopłat do ubezpieczeń prywatnych w ramach Obamacare oraz programów bonów na zakup żywności (SNAP).
Budżet na deportacje i obronę
Projekt znacząco zwiększa budżet na deportacje migrantów i bezpieczeństwo granicy. Wprowadza wysokie opłaty dla osób ubiegających się o azyl oraz zawiera jednorazową podwyżkę wydatków obronnych o 150 miliardów dolarów.
Ma to zwiększyć budżet obronny do jednego biliona dolarów. Johnson określił czwartkowe głosowanie jako najważniejsze w życiu większości kongresmenów i zapowiedział, iż Trump «już czeka z długopisem» do podpisania ustawy.
Podpis w Dzień Niepodległości
Prezydent ma podpisać ustawę w piątek, w Dzień Niepodległości USA. Trump wyznaczył Kongresowi ten dzień jako datę graniczną przyjęcia swojego projektu.
Lider Demokratów Hakeem Jeffries ostrzegał podczas rekordowego przemówienia, iż prawo pozbawi ubezpieczeń zdrowotnych najuboższych Amerykanów. Przestrzegał też, iż «uruchomi ogromną maszynę deportacyjną na sterydach», co z aprobatą cytowali przedstawiciele Republikanów i Białego Domu.
Prognoza deficytu budżetowego
Trump nazwał ustawę «jedną z najważniejszych w historii», twierdząc iż przyczyni się do wielkiego wzrostu gospodarczego USA. Według analizy Kongresowego Biura Budżetowego (CBO) mimo zakładanych cięć projekt zwiększy deficyt budżetu o 3,8 biliona dolarów w ciągu dziesięciu lat.
CBO prognozuje również, iż senacka wersja projektu spowoduje utratę ubezpieczenia zdrowotnego przez prawie 12 milionów Amerykanów. Według prognozy ośrodka Yale Budget Lab na zmianach najwięcej zyska 20 procent najbogatszych Amerykanów.
Korzyści dla najbogatszych
Zarobki grupy zarabiającej ponad 120 tysięcy dolarów rocznie wzrosną o prawie 2,2 procent, czyli 5,7 tysiąca dolarów. Ustawa najmocniej uderzy w 20 procent najgorzej zarabiających, pomniejszając ich dochody o niemal trzy procent, czyli 700 dolarów.
Projekt przeszył przez obie izby Kongresu minimalną większością głosów pośród szerokiej krytyki. Sprzeciw zgłaszała nie tylko opozycja, ale też umiarkowane i skrajne skrzydło Republikanów.
Krytyka Elona Muska
Jedni zgłaszali obawy o efekt cięć w Medicaid, drudzy o zwiększenie deficytu. Wśród zdecydowanych krytyków projektu znalazł się miliarder Elon Musk, były doradca i sponsor kampanii Trumpa.
Musk jeszcze na początku czerwca potępiał dokument za zwiększenie zadłużenia państwa. Miliarder oceniał, iż projekt jest «chory» i doprowadzi do bankructwa kraju.
Zapowiedź nowej partii
Zapowiedział, iż będzie starał się doprowadzić do wyborczych porażek polityków, którzy poparli ustawę mimo deklaracji o zmniejszeniu zadłużenia. Musk zarzekał się, iż zrobi to, choćby «jeśli miałaby to być ostatnia rzecz, jaką uczyni».
Zadeklarował też założenie nowej partii «America Party». Były doradca Trumpa krytykował również wprowadzone przez Senat zapisy eliminujące subsydia dla producentów paneli słonecznych i wiatraków.
Sprzeciw hierarchów kościelnych
Krytykował też nakładanie dodatkowego podatku na urządzenia z komponentami z Chin. Musk i eksperci prognozowali, iż będzie to śmiertelny cios dla branży energetyki odnawialnej w USA.
Ostatecznie przepisy te złagodzono w ostatniej chwili, eliminując zapisy o podatku. Musk po przegłosowaniu ustawy przez Senat we wtorek nie krytykował jej dalej. Cięciu świadczeń socjalnych sprzeciwiali się też biskupi katoliccy i inni przywódcy religijni w liście podpisanym przez ponad 50 hierarchów i duchownych.
Z Waszyngtonu Oskar Górzyński (PAP) Uwaga: Ten artykuł został zredagowany przy pomocy Sztucznej Inteligencji.
