Ukraina otrzymała do tej pory ponad 40 samolotów F-16. Cztery maszyny utracono, przy czym doszło do tego podczas realizacji zadań bojowych. Choć usilnie próbują dopaść ukraińskie „efy”, rosjanom do tej pory nie udało się zniszczyć żadnej maszyny na ziemi. Ukraińcy bowiem wraz z wybuchem pełnoskalowej wojny rozproszyli swoje lotnictwo.
Cały lipiec upłynął pod znakiem kolejnych zmasowanych nalotów rakietowo-dronowych na Ukrainę. Na cel rosjanie wzięli kilkadziesiąt obiektów, pośród nich Starokonstantynów, gdzie znajduje się baza ukraińskich sił powietrznych.
—–
Po 24 lutego 2022 roku starokonstantynowskie lotnisko atakowano już wielokrotnie, przynajmniej raz w miesiącu. Bo choć w bazie na stałe nie stacjonują żadne samoloty, jej położenie oraz infrastruktura (m.in. solidne schrono-hangary) sprawiają, iż dla wielu maszyn jest to miejsce krótkoterminowego pobytu. rosjanie uważnie obserwują obiekt – z kosmosu, powietrza, przy użyciu tradycyjnej agentury – i jak tylko w Starokonstantynowie wyląduje potencjalnie cenny łup, przypuszczają ataki. Przypomina to zabawę w kotka i myszkę, gdzie ta druga zwykle okazuje się szybsza, drapieżnik zaś nie myśli o całkowitym zniszczeniu nory, łudząc się, iż zwabi kolejne gryzonie. Tak czy inaczej, lotnisko wciąż jest operacyjne, a tamtejsze służby do perfekcji opanowały procedurę szybkiej odbudowy uszkodzonych elementów infrastruktury.
W podobny sposób funkcjonuje kilka innych ukraińskich baz, ale co do zasady, tamtejsze siły powietrzne korzystają przede wszystkim z licznych poradzieckich lotnisk polowych oraz z masowo budowanych już podczas tej wojny, drogowych odcinków lotniskowych (DOL). Istotą tych działań jest ruch i maskowanie – samoloty często zmieniają miejsca pobytu, a jeżeli gdzieś zostają na dłużej, to są zwykle solidnie chowane. Dotyczy to także maszyn z Zachodu – F-16 i Miraży.
—–
Tylko jak w takich warunkach utrzymać wysoką sprawność samolotów? To pytanie pozostaje istotne zwłaszcza w kontekście amerykańskich (i francuskich) maszyn. O ile bowiem Ukraina „od zawsze” dysponowała odpowiednim zapleczem do obsługi poradzieckich maszyn – także w realiach frontowych – o tyle zachodnie samoloty to w tamtejszych warunkach zupełnie nowa jakość.
– Nikt na świecie nie eksploatuje F-16 tak jak my – mówi Taras Czmut, dyrektor fundacji „Wróć żywy”, największej ukraińskiej organizacji pozarządowej zajmującej się wspieraniem armii. – W Ukrainie działają one w warunkach pełnoskalowej wojny, z ciągłymi wylotami i nieustannym zagrożeniem ze strony rosyjskiego lotnictwa – podkreśla Czmut i dodaje: – Z tego powodu oraz z uwagi na ograniczony czas na pełne wdrożenie infrastruktury F-16, najbardziej racjonalnym rozwiązaniem jest inwestycja w mobilny ekosystem.
Jak zapewnia Taras Czmut, mobilne kompleksy umożliwiają dotarcie do samolotów, które wykonały manewr awaryjny lub musiały lądować poza bazą, przyspieszają proces serwisowania i pozwalają zaangażować mniejszą liczbę personelu. Co się w nich zawiera? Kompleks planowania misji to mobilne centrum dowodzenia przeznaczone do odpraw przedlotowych oraz wsparcia samolotów w strefie przyfrontowej. Składa się z modułu z miejscami pracy dla pięciu–siedmiu operatorów oraz modułu mieszkalnego ze wszystkimi niezbędnymi warunkami do odpoczynku personelu wojskowego. Kompleks serwisowy to warsztat do przygotowywania i testowania uzbrojenia lotniczego, dwa wozy do przewożenia i podwieszania amunicji oraz jeden pickup do przemieszczania się zespołu w terenie.
—–
Mobilne kompleksy oczywiście nie zastąpią baz z rozwiniętą infrastrukturą i centrami operacyjnymi, ani zakładów remontowych z prawdziwego zdarzenia. Mają jedynie uzupełniający charakter. Rozszerzają spektrum możliwości jeżeli udzie o wykorzystywanie lotnisk polowych i lądowisk zaimprowizowanych (gdzie jest na czym wylądować i skąd pobrać paliwo). Fundacja „Wróć żywy” przekazała siłom powietrznym Ukrainy pierwsze mobilne kompleksy do obsługi myśliwców F-16 kilkanaście dni temu. Dwa techniczne huby do serwisowania samolotów i uzbrojenia lotniczego oraz jeden kompleks planowania misji kosztowały nieco ponad milion euro (niemal całość donacji wyłożyła spółka „Ukrnafta”, największe ukraińskie przedsiębiorstwo z branży paliwowej). Trwa testowanie rozwiązania.
Mobilne kompleksy powstały na bazie zachodnich pojazdów, ich adaptacją zajęły się ukraińskie przedsiębiorstwa sektora zbrojeniowego.
– Będziemy uważnie się przyglądać, zbierać doświadczenia i w razie potrzeby dostosujemy opracowane rozwiązania również do innych typów samolotów, które otrzyma Ukraina – zapewnia Taras Czmut.
—–
Szanowni, gdybyście chcieli wesprzeć mój ukraiński raport, polecam się poniżej.
Tych, którzy wybierają opcję wsparcia „sporadycznie/jednorazowo”, zachęcam do wykorzystywania mechanizmu buycoffee.to.
Osoby, które chciałyby czynić to regularnie, zapraszam na moje konto na Patronite:
To dzięki Wam powstają także moje książki!
A skoro o nich mowa, w sklepie Patronite możecie nabyć moje tytuły w wersji z autografem i pozdrowieniami. Pełną ofertę znajdziecie pod tym linkiem.
Nz. Jeden z opisywanych kompleksów/fot. Wróć żywy/Ukrnafta
