„Zaśnięcie Anisy. Opowieść o polskich starowierach” | spotkanie z Katarzyną Roman-Rawską

Białostocki Ośrodek Kultury zaprasza na spotkanie z Katarzyną Roman-Rawską wokół książki

„Zaśnięcie Anisy. Opowieść o polskich starowierach”

17 listopada 2024, godz. 16:00

Centrum im. L. Zamenhofa, ul. Warszawska 19 wstęp wolny

Prowadzenie spotkania: Aneta Prymaka-Oniszk Na spotkaniu będzie możliwość nabycia książki.

Katarzyna Roman-Rawska zabiera nas w podróż do swojej matczyzny – Gabowych Grądów na Suwalszczyźnie. Jeździmy tam na święta i wakacje, okładamy się brzozowymi witkami w czarnej bani, a nocą wyprawiamy do molenny na wielogodzinne modły. Widzimy kreślone z czułością obrazy ciotek, babć, przodkiń i przodków oraz ich życia. Ale ani na chwilę nie zamieniają się one w fotogeniczny skansen, który tak lubimy widzieć we wsiach zamieszkanych od wieków przez mniejszości. Autorka zabezpiecza nas przed tym, odsłaniając paradoksy związane z relacjami pomiędzy większością a mniejszością, z których doskonale zdaje sobie sprawę, przynależąc – z jednej strony po ojcu, z drugiej po matce – do każdej z tych grup; czasem więc przyglądamy się tu także sami sobie. Taka wyprawa okazuje się bardziej fascynująca niż najbardziej egzotyczne fantazje.

Aneta Prymaka-Oniszk

Historia starowierów rozpoczyna się w XVII wieku, gdy zbuntowali się przeciwko reformom religijnym i opuścili Rosję. Nieśli ze sobą po kilka tobołków i nadzieję na spokój. Podzielili się na wiele drobniejszych wspólnot: zamieszkali w Chinach, Australii, Stanach Zjednoczonych. Część z nich osiadła w okolicach Suwałk, Sejn i Augustowa. Wielu z nich do dziś kultywuje swoją tradycję.

Katarzyna Roman-Rawska w 7530 roku od stworzenia świata przystąpiła do wywoływania wspomnień i zbierania opowieści. Starowierkami były jej matka Olga, babcia Anisa, prababki Agafia oraz Warwara, która sprawowała posługę szamanki, a także praprababki: Agrypina, Warwara, Fiewronia, Anna. Opowiada o dumie i wstydzie ze swojego pochodzenia, o trudnej

rosyjskiej polskości, a może polskiej rosyjskości. O zakamarkach starowierskich domów, w których wciąż kryją się ikony. O radości, jaka płynie z obrządków religijnych, ale też

o pozostawaniu na marginesie wielkiej historii. I o zwyczajnym życiu, które może rozczarować tych, którzy starają się na siłę egzotyzować tę społeczność.

Zaśnięcie Anisy to intymna, nostalgiczna opowieść o jednej z najmniejszych mniejszości religijnych w Polsce. Roman-Rawska, łącząc perspektywę badaczki i starowierki, spisuje historię swojej matczyzny i dobrowolnej przynależności do niej.

Opis pochodzi ze strony wydawcy

Katarzyna Roman-Rawska – pisarka, publicystka, tłumaczka literacka. Pracuje w Instytucie Slawistyki PAN, gdzie zajmuje się zagadnieniami dotyczącymi przecięcia sztuki i polityki. Tłumaczka rosyjsko- i białoruskojęzycznej poezji antywojennej. Uczestniczka warsztatów pracowni Biura Literackiego poświęconych literaturze zaangażowanej społecznie. Autorka pracy o rosyjskiej prozie antysystemowej Nowy realizm w rosyjskim polu literackim po 1991 roku oraz książki Zaśnięcie Anisy. Opowieść o polskich starowierach. Pisała m.in. dla OKO.press, „Krytyki Politycznej” i „Małego Formatu”. Od strony mamy potomkini polskich staroobrzędowców, po linii ojca należy do rodziny o tradycjach spółdzielczych.

Aneta Prymaka-Oniszk – reporterka. Publikowała m.in. w „Gazecie Wyborczej”, „Polityce”, „National Geographic”, magazynie „Pismo” i kwartalniku „Karta”. Autorka książki Bieżeństwo 1915. Zapomniani uchodźcy uhonorowanej Nagrodą Literacką im. Wiesława Kazaneckiego oraz tytułem „Książki Roku” Warszawskiej Premiery Literackiej. Była również nominowana do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego, Nagrody Literackiej m.st. Warszawy, Nagrody Historycznej „Polityki” i Nagrody Historycznej im. Kazimierza Moczarskiego. Jest współautorką zbiorów Białoruś. Ojczyzna dobrej jakości oraz Ludowa historia kobiet. Współuczestniczyła w tworzeniu Centrum Nauki Kopernik. Prowadzi stronę internetową biezenstwo.pl.