W ramach końcowych walk o Poznań podczas II wojny światowej 1 lutego 1945 roku doszło do zaciętych starć o Zamek Cesarski, jeden z najważniejszych punktów oporu niemieckiego w mieście. Walki były częścią większej operacji ofensywnej Armii Czerwonej, której celem było całkowite wyzwolenie Poznania z rąk niemieckich okupantów.
Zamek Cesarski, zbudowany na początku XX wieku jako rezydencja dla niemieckiego cesarza Wilhelma II, w czasie wojny został przekształcony w jedną z kluczowych siedzib administracji III Rzeszy. Niemcy wykorzystali go jako punkt dowodzenia, a także jako twierdzę, otoczoną solidnymi umocnieniami. Główna bitwa o Poznań rozpoczęła się 23 stycznia 1945 roku, gdy wojska radzieckie rozpoczęły ofensywę w kierunku miasta. Zacięte walki trwały kilkanaście dni, a niemieccy żołnierze desperacko bronili kluczowych obiektów, w tym zamku.
1 lutego 1945 roku oddziały radzieckie zdołały przebić się do wnętrza kompleksu zamkowego, co oznaczało początek końca niemieckiego oporu w tej części miasta. Po intensywnych walkach w kolejnych dniach zamek został całkowicie zdobyty, co przyczyniło się do ostatecznego upadku niemieckiej obrony Poznania, który miał miejsce 23 lutego 1945 roku.
Dzisiaj Zamek Cesarski jest ważnym elementem historii Poznania. Mimo uszkodzeń poniesionych w czasie walk, został odbudowany i pełni funkcję centrum kulturalnego, w którym realizowane są liczne wydarzenia artystyczne i edukacyjne.