5 powodów, dla których tak trudno zakończyć wojnę w Syrii

Rebelianci sprzeciwiający się reżimowi Bashara al-Assada przejęli miasto Aleppo, nie napotykając na większy opór. Siły opozycyjne uwypukliły swoją największą ofensywę od wielu lat skierowaną przeciwko rządowi syryjskiego prezydenta, przypominając globalnej społeczności o nieustępstwie wojny w Syrii.

Zaskakujący atak, prowadzony przez islamistyczną milicję Hayat Tahrir al-Sham (HTS), umożliwił rebeliantom przejęcie kontroli nad Aleppo, drugim co do wielkości miastem Syrii, zmuszając siły rządowe do strategicznego wycofania. To zaskakujące posunięcie zmusiło Rosję do przeprowadzenia pierwszych bombowych nalotów na Syrii od 2016 roku.

Prawie 14 lat po wybuchu konfliktu, obecne wznowienie działań wojennych potęguje obawy, iż Syria nie ujrzy pokoju w najbliższej przyszłości. Od 2018 roku kraj jest faktycznie podzielony na skutek wojny domowej: fragmenty terytorium znajdują się pod kontrolą autorytarnego reżimu Assada lub kurdyjskich sił, a także powstańców islamistycznych. Poniżej znajduje się pięć powodów, dla których ta wojna przez cały czas trwa.

1. Interesy zagraniczne

Syria stała się szachownicą, na której światowe mocarstwa wspierają frakcje, które, ich zdaniem, sprzyjają ich strategicznym interesom. Różne konkurujące frakcje zbrojne są wspierane przez mocarstwa takie jak Turcja, Arabia Saudyjska oraz Stany Zjednoczone. Z kolei Assad utrzymuje swoje panowanie dzięki niezbędnemu wsparciu Rosji i Iranu.

2. Załamanie gospodarcze i kryzys humanitarny

Lata wojny zrujnowały gospodarkę Syrii, powodując zniszczenie infrastruktury, a miliony ludzi żyją w tragicznych warunkach. Konflikt spowodował kryzys humanitarny, z którego nie ma wyjścia. Według Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ), ponad połowa spośród 22 milionów obywateli Syrii, którzy tam żyli przed wybuchem wojny, została przesiedlona.

3. Rząd autorytarny

Przemoc i represje stosowane przez reżim Assada w celu utrzymania się władzy dodatkowo podsyciły sprzeciw oraz przedłużyły konflikt. W raporcie ONZ z 2021 roku udokumentowano powszechne naruszenia praw człowieka przez rząd, w tym m.in. ataki chemiczne, bombardowania z powietrza obszarów zamieszkanych oraz surowe ograniczenia pomocy humanitarnej.

4. Podzielone społeczeństwo

Choć podziały polityczne mają znaczący udział w konflikcie, nie ulega wątpliwości, iż coraz większą rolę odgrywają napięcia religijne. Od wczesnych lat wojny obszary na wschodzie zamieszkane przez większość kurdyjską pozostają w dużej mierze poza kontrolą państwa syryjskiego. Idlib na północnym zachodzie stało się bastionem grup bojowników.

5. Nieudana dyplomacja

Wszystkie próby odnalezienia pokojowego rozwiązania konfliktu, także poprzez rozmowy pod patronatem ONZ, zakończyły się niepowodzeniem na skutek rozbieżności priorytetów głównych graczy. Wydaje się, iż jedynie narzucenie swoich celów strategicznych nad pierwotne dążenie do osiągnięcia pokoju pozostawia kilka miejsca dla trwałego porozumienia.