Het Centraal Planbureau (CPB) heeft berekend dat hogere defensie-uitgaven de Nederlandse economie waarschijnlijk nauwelijks tot geen extra groei opleveren. Het effect kan volgens de belangrijke adviseur van het kabinet zelfs negatief uitpakken. De krappe arbeidsmarkt en de import van veel defensiematerieel zijn de belangrijkste oorzaken.
De conclusie komt na de NAVO-top in Den Haag, waar de aangesloten landen afspraken om de defensie-uitgaven flink te verhogen voor betere veiligheid en weerbaarheid. Economen verwachten dat dit in verschillende landen een extra boost aan de economie kan geven.
Beperkte ruimte voor Nederlandse bedrijven
Maar in Nederland ligt dat anders, concludeert het CPB op basis van wetenschappelijke literatuur en een vertaling naar de Nederlandse situatie. De ruimte om investeringen bij bedrijven in eigen land te doen is waarschijnlijk beperkt. Bij extra aanschaf van defensiematerieel vindt er in Nederland wel meer onderhoudswerk plaats, maar de krappe arbeidsmarkt zorgt ervoor dat dit werk al gauw andere economische activiteiten verdringt.
"Alles bij elkaar blijft het effect op de economische groei klein", concluderen de kenners van het CPB. "Afhankelijk van de manier waarop de extra uitgaven gefinancierd worden, kan het totale effect zelfs negatief zijn", voegen ze daaraan toe.
Minder productiviteitswinst
Eerder waarschuwden economen van het ministerie van Economische Zaken in economenblad ESB ook al dat meer defensie niet automatisch tot groei leidt. Als het kabinet de extra uitgaven opvangt door te bezuinigen of belastingen te verhogen, kan dit op korte termijn zelfs tot schade voor de economie leiden.
De deskundigen van het CPB merken op dat defensie-investeringen anders zijn dan andere publieke uitgaven, zoals investeringen in infrastructuur. Over het algemeen dragen defensie-investeringen volgens hen minder bij aan groei van de productiviteit. Dat zou ook gelden voor defensiegericht onderzoek. "Er zijn uitzonderingen zoals de ontwikkeling van GPS die hun oorsprong hebben in het defensieonderzoek van de VS. Nederlands onderzoek is echter op kleinere schaal, waardoor de kans op dit soort doorbraken een stuk kleiner is."
Let op: Dit artikel is gemaakt met Kunstmatige Intelligentie (AI).
