Szanowni Państwo,
z poślizgiem, ale usprawiedliwionym, chcielibyśmy przybliżyć udział naszych pracowników wraz z ich pancernym podopiecznym – czołgiem „Centaur”, w dorocznym święcie 10. Brygady Kawalerii Pancernej (dalej 10BKPanc). Nasi koledzy z Muzeum Broni Pancernej w Poznaniu (dalej MBP, będącym poznańskim oddziałem Muzeum Wojska Polskiego) zostali zaproszeni przez żołnierzy z 10BKPanc do Świętoszowa w województwie Dolnośląskim. W tamtejszym bowiem garnizonie brygada stacjonuje od końca 1992 r.
Okazję stanowiło święto brygady nawiązujące do walk polskiej 1. Dywizji Pancernej w Normandii latem 1944 r. 10BKPanc sformowana w sierpniu 1995 r., posiada bowiem od sierpnia 2000 r. za patrona, legendarnego dowódcę dywizji, gen. Stanisława Maczka. Tradycjami nawiązuje ponadto do jednego z pododdziałów dywizji dowodzonej przez generała, czyli 10 Brygady Kawalerii Pancernej utworzonej w Szkocji w listopadzie 1940 r.
Rozumiejąc powagę sytuacji, nasi obyci w pancernym świecie koledzy z Poznania, nie rozmieniali się na drobne kupowaniem kwiatów czy bombonierek. Ruszyli z fantazją i przytupem a dokładniej z chrzęstem gąsienic, zabierając do wspólnego celebrowania, swego 27-tonowego pupila. Aby realiów i tradycji stało się zadość. Wozy tego typu występowały bowiem podczas II wojny światowej na wyposażeniu m.in. 5. pułku pancernego służąc tam do szkolenia załóg. Pułk ten wchodził w skład 16. Samodzielnej Brygady Pancernej będącej wraz ze wzmiankowaną już 10. Brygadą Kawalerii, jedną z dwóch brygad stanowiących trzon 1. Dywizji Pancernej. Na obchodach, wóz zaprezentował się w barwach pułku rozpoznawczego 1. Dywizji Pancernej czyli 10. Pułku strzelców Konnych (zielono-niebieski kwadrat), co mogą Państwo sami zobaczyć na podanym poniżej filmie oraz materiale zdjęciowym.
Święto w Świętoszowie nawiązuje do pierwszej akcji bojowej 2. pułku pancernego przeprowadzonej w Normandii. Mowa o ataku z 8 sierpnia 1944 r. wyprowadzonym z rejonu Saint-Aignan de Cramensnil. Faktycznie wzięły w nim udział czołgi dwóch innych typów. Średnie M4A4 „Sherman” i występujące na stanie plutonów rozpoznawczych, czołgi lekkie „Stuart” w wersji M5. Niemniej w drugim rzucie atak wspierały i ubezpieczały elementy 10. Pułku strzelców Konnych, używające czołgów „Cromwell”. A pojazdy tego typu, oznakowane jako Mk. VIII A27M „Cromwell”, które strzelcy konni użytkowali w wersjach V i VI (z armatą kal. 75 mm i z haubicą kal. 95 mm) stanowiły modele pochodne czołgu „Centaur”.
„Centaury”, których zmontowano w latach 1942-1943 nieco ponad tysiąc (w tym 80 egz. z haubicą kal. 95 mm i 95 egz. z dwoma automatycznymi armatami plot. kal. 20 mm) były natomiast wykorzystywane do szkolenia załóg w polskiej 1. Dywizji Pancernej.
Stąd udział wozu w defiladzie pojazdów mechanicznych brygady a następnie jego prezentacja w ramach festynu i pokazu sprzętu przygotowanych przez organizatorów obchodów.
Więcej:
https://www.facebook.com/photo/?fbid=1014921490424007&set=pcb.1014921763757313
https://www.facebook.com/MBPanc/videos/512596091434666/
https://www.facebook.com/MBPanc/videos/1252470509460397/
Tekst: J.J.
Fot. K. Chrzan / MBP.