De Europese Commissie heeft woensdag voorgesteld om tijdelijk stikstofregels te versoepelen voor energieprojecten. Het voorstel richt zich op de uitbreiding en modernisering van elektriciteitsnetten, waarbij tijdelijke stikstofuitstoot tijdens de bouw geen beletsel meer mag zijn. Nederlandse werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland noemen het voorstel «goed nieuws» en hopen dat het de huidige stikstofslot in Nederland kan doorbreken.
Het voorstel van de Commissie bepaalt dat de aanleg van energie-infrastructuur «in geen enkel opzicht mag worden belemmerd door de tijdelijke uitstoot die vrijkomt bij de constructie». De maatregel is onderdeel van een breder pakket om de Europese energie-infrastructuur te versterken en de energieafhankelijkheid van Rusland te verminderen.
Ongeveer 14.000 bedrijven in Nederland wachten momenteel op een netaansluiting. Veel projecten voor windmolens, hoogspanningsmasten, kabels en leidingen liggen stil vanwege de stikstofproblematiek. De huidige regels ontstonden na een rechterlijke uitspraak in 2019, die het toenmalige Nederlandse stikstofbeleid ongeldig verklaarde.
Energiesector juicht voorstel toe
De Nederlandse energiesector reageert positief op het plan. Huibert Baud, directeur van netbeheerder Liander, verklaarde: «Alleen al bij Liander leidt de stikstof-impasse tot vertraging bij ruim 300 projecten. Met ruim 14.000 grote klanten op de wachtlijst in Nederland is elke barrière die de bouw vertraagt er één te veel.»
Ook de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) verwelkomt het voorstel. Voorzitter Olof van der Gaag ziet het als een mogelijke doorbraak: «Ik denk dat dit voorstel voor Nederland een doorbraak kan opleveren». Hij voegde eraan toe: «Hierdoor zouden honderden energieprojecten weer door kunnen. Dat hebben we nodig.»
VNO-NCW en MKB-Nederland benadrukken in een gezamenlijke verklaring dat «Nederland zit op een stikstofslot waardoor momenteel ook de duurzame energieprojecten vastlopen die uiteindelijk zorgen voor minder stikstofuitstoot». De organisaties dringen aan op snelle actie: «Het is dan ook belangrijk dat dit voorstel snel in Brussel wordt afgerond, zodat Nederland het snel kan implementeren.»
Nog lange weg te gaan
De werkgeversorganisaties hopen dat de tijdelijke vrijstelling ook wordt uitgebreid naar andere gebieden, zoals projecten voor industriële verduurzaming en de bouw van infrastructuur voor waterstof en CO2-opslag. Demissionair minister Hermans voor Klimaat en Groene Groei vroeg in september al aan Europese collega's om een uitzondering voor elektriciteitsinfrastructuur.
Het voorstel is nog niet definitief. Het moet eerst naar het Europees Parlement en vervolgens naar de EU-lidstaten voor goedkeuring. Over de tijdlijn van dit proces is nog niets bekend.
Let op: Dit artikel is gemaakt met Kunstmatige Intelligentie (AI).
