Gemeenten geven vaak onduidelijke informatie over welke voorzieningen beschikbaar zijn voor kiezers met een beperking bij de Tweede Kamerverkiezingen. Uit onderzoek blijkt dat bij gemiddeld één op de zeven stembureaus niet duidelijk wordt aangegeven welke toegankelijkheidsmaatregelen er zijn getroffen.
Van de ruim 10.000 stembureaus in Nederland zijn er 9.175 aangemerkt als toegankelijk voor mensen met een beperking. Veel gemeenten die geen specifieke informatie verstrekken over voorzieningen, verwijzen kiezers door naar hun eigen website of sociale media voor details.
Verschillende interpretaties van toegankelijkheid
Gemeenten zijn sinds 2019 wettelijk verplicht stembureaus toegankelijk te maken, met uitzonderingen voor monumentale panden. Het begrip "toegankelijk" wordt echter wisselend geïnterpreteerd door verschillende gemeenten, blijkt uit navraag.
In gemeenten zoals Apeldoorn, Etten-Leur en Beverwijk verwijst toegankelijkheid meestal alleen naar fysieke aanpassingen voor rolstoelgebruikers. Voorbeelden hiervan zijn hellingbanen, lage stemhokjes en bredere deuren voor betere bereikbaarheid.
Bredere definitie van toegankelijkheid
De Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) herkent dit beeld van beperkte interpretaties. "Toegankelijkheid is een breed begrip en gaat niet alleen om fysieke beperkingen," zegt een woordvoerder van de organisatie.
Gemeenten moeten volgens de VGN ook denken aan voorzieningen voor andere beperkingen, zoals stemmallen of braille voor slechtzienden en gebarentolken voor doven en slechthorenden. Hoewel deze faciliteiten soms wel beschikbaar zijn, "lopen mensen tegen onbegrijpelijke informatievoorziening aan," aldus de vereniging.
Problemen met informatievoorziening
Gemeenten die geen specifieke voorzieningen vermelden op Waarismijnstembureau.nl, verwijzen kiezers vaak naar hun eigen digitale kanalen. Dit kan problematisch zijn voor mensen die slechtziend zijn of moeite hebben met lezen.
Ralf Habets van Koninklijke Visio, een belangenorganisatie voor blinden en slechtzienden, ziet "wel bereidheid om zich te verbeteren, maar ook veel onkunde" bij gemeenten. De benodigde aanpassingen zijn volgens hem vaak kostbaar in verhouding tot het aantal mensen dat er gebruik van maakt.
Gebarentolk op afstand
Ongeveer 230 gemeenten hebben al hun stembureaus voorzien van een 'gebarentolk op afstand', meldt initiatiefnemer Berengroep. "Gemeenten kunnen gratis een QR-code aanvragen. Kiezers die deze scannen, worden verbonden met een gebarentolk via een videochat," legt een woordvoerder uit.
De organisatie heeft deze service meermaals aan alle gemeenten aangeboden, maar ongeveer 100 gemeenten maken er nog geen gebruik van. Dit betekent dat niet alle kiezers met een gehoorbeperking toegang hebben tot deze voorziening tijdens de verkiezingen.
Bronnen gebruikt: "ANP" Let op: Dit artikel is gemaakt met Kunstmatige Intelligentie (KI).
