Gepard i Wilk - przyszłość polskich wojsk pancernych?

2s14.blogspot.com 7 lat temu

Jednym z ważnych problemów naszego wojska jest brak nowoczesnych czołgów w większości jednostek.

Obecnie posiadamy w linii 655 czołgów podstawowych:

- 105 x Leopard 2A5
- 142 x Leopard 2A4
- 98 x PT-91
- 135 x T-72M1Z
- 176 x T-72M1

Do tych nowoczesnych zaliczają się jedynie Leopardy, które na ten moment znajdują się na stanie 10. i 34. Brygady Kawalerii Pancernej. Pozostałe maszyny, w większości wyprodukowane w Łabędach, prezentują radziecką myśl techniczną, która jest w tej chwili zacofana w stosunku do zachodnich maszyn. Zacofanie jest potęgowane przez to, iż są to wersje eksportowe czołgów zza wschodniej granicy (czyli gorsze od maszyn używanych na Ukrainie, Białorusi czy Rosji), a tylko część z nich została zmodernizowana na przełomie wieków. Co gorsza, w zapasach mobilizacyjnych znajdują się wyłącznie czołgi T-72 Ural, T-72A, czy T-72M1 - również dla załóg szkolących się na niemieckich czołgach.

Oczywiście mogliśmy (i możemy) zmodernizować pozostałe T-72 tak, żeby pod względem świadomości sytuacyjnej i siły ognia nie ustępowały T-72B3M i T-90A, choćby nasz przemysł proponuje pewne rozwiązania pod tym względem (i nie chodzi mi tu wcale o blaszanego PT-16), jednakże politycy nie są zainteresowani chęcią modernizacji sprzętu proweniencji radzieckiej z powodu standardowego "Bo nie!".

A prawdą i niestety smutną jest to, iż ten sprzęt będziemy jeszcze użytkować przez najbliższe 20 lat...

Z tego też względu zarówno ze strony MON-u, jak i naszego przemysłu wyszły propozycje ciężko uzbrojonych pojazdów bojowych, które mają zastąpić w linii czołgi z rodziny T-72, a być może choćby Leopardy. I dlatego też chciałbym Wam zaprezentować koncepcje owych pojazdów z wykorzystaniem materiałów udostępnionych przez OBRUM.

Gepard

Szkoda tego podpisywać...

Pierwszą propozycją jest doskonale Wam znany koncept czołgu lekkiego o kryptonimie "Gepard".

Temat powstania tego pomysłu częściowo poruszyłem w temacie o UMPG. Pierwotnie czołg lekki miał ważyć powyżej 35 ton, jednakże z niewiadomych powodów Narodowe Centrum Badań i Rozwoju podało w swoich wymaganiach masę pojazdu poniżej 35 ton. Oczywiście to spowodowało negatywną (i zwykle prześmiewczą) reakcję opinii publicznej na temat pomysłu Geparda.

Jednakże wg najnowszych informacji Inspektorat Uzbrojenia MON ustalił wymagania dotyczące czołgu lekkiego - zgodnie z nimi planowana masa bojowa Geparda wzrosła z 35 do 45 ton (DMC wynosiłoby prawdopodobnie 50 ton). Jednocześnie został określony poziom ochrony pojazdu na VI+ z przodu i VI wg STANAG 4569 po bokach, co w zasadzie oznacza, iż maszyna ma być prawie z każdej strony odporna na trafienia amunicją małokalibrową i odłamkami artyleryjskimi. Za to układ pojazdu pozostał niezmieniony (przedział silnikowy z przodu, przedział bojowo-desantowy na środku i z tyłu pojazdu).

Koncepcja Uniwersalnego Modułowego Podwozia Gąsienicowego (UMPG) pod Geparda

Co do większych szczegółów budowy pojazdu trzeba zasięgnąć do publikacji OBRUM-u, bowiem to oni proponują rozwiązania do obydwóch systemów uzbrojenia.

Jak już wspominałem w przypadku wątku o UMPG, podwozie ma być w jak największym stopniu spolonizowane - z importu mielibyśmy pozyskiwać jedynie powerpacki i niektóre elementy zawieszenia.

Podwozie bazowe przy minoodporności na poziomie I i pancerzu kadłuba na poziomie III / IV ma ważyć 18 - 19 ton, ale poziom ochrony ma być zwiększony dzięki modułowemu pancerzowi. Przy wymaganym poziomie ochrony podwozie miałoby ważyć ok. 28 ton, jednak nie wykluczam, iż jego masa może być większa.

Jednym z wymagań, jakie planuje się uzyskać przy Gepardzie, jest jego wysoka mobilność. Stosunek mocy do masy pojazdu ma wg wymagań producenta tutaj wynosić 30 KM / tonę, zatem moc powerpacka musiałaby wynosić ok. 1200 - 1400 KM.

Pod kątem dostępnego zagranicznego dostawcy można tu brać pod uwagę jedynie MTU, który zresztą jest u nas jednym z głównym dostawców jednostek napędowych dla naszych pojazdów gąsienicowych. Najlepszym rozwiązaniem byłby montaż EuroPowerPacka, który by się składał z silnika MTU MT883 Ka-500 o mocy 1494 KM i przekładni automatycznej RK325 francuskiej firmy Renk z pięcioma biegami przednimi i pięcioma wstecznymi. Powerpack z identyczną konfiguracją jest w tej chwili używany w izraelskich czołgach podstawowych Merkava Mk4. Poza odpowiednią mocą istotną zaletą tego powerpacka są jego wymiary - wynoszą one zaledwie 2060 x 2100 x 1183 mm i jest on o 35% mniejszy i o 15% lżejszy od powerpacka o podobnej mocy, stosowanego w Leopardach 2.

Porównanie MTU MB 873 Ka-501 z MTU MT 883 Ka-500

Takie rozwiązanie zapewni Gepardowi stosunek mocy do masy wynoszący aż 33,2 KM / tonę. Oczywiście tutaj zakładam zastosowanie powerpacka wyłącznie z silnikiem wysokoprężnym, jednakże OBRUM pracuje w kontekście modułowej platformy gąsienicowej nad powerpackiem z napędem hybrydowym.

Kolejną kwestią jest tutaj modułowy pancerz - możliwość jego dostosowania do istniejących potrzeb pozwala na zmniejszenie masy całkowitej pojazdu. W pierwotnych założeniach Anders w wersji czołgu lekkiego miał ważyć przy bazowym poziomie ochrony około 33 tony. Dzięki temu (i wymiarom pojazdu) Gepard mógłby być transportowany bez problemu drogą lotniczą przez taktyczne samoloty transportowe Airbus A400M Atlas (o ładowności 37 ton). Natomiast w pełni opancerzony czołg można byłoby transportować strategicznymi samolotami transportowymi jak An-70 (o ładowności 47 ton) lub Ił-76MD (48 ton), jak i cięższymi maszynami (C-17, C-5, An-224).

A czy Gepard mógłby pływać? Oczywiście, iż mógłby, ale jedynie przy bazowym poziomie ochrony i pod warunkiem, iż do czołgu zostałyby zamontowane odpowiednio wielkie pływaki i pędniki - dzięki temu mógłby się stać obok szwedzkiego Strv 103 najcięższym czołgiem pływającym w historii techniki wojskowej. Jednakże jest to całkowicie irracjonalne, dlatego też Gepard prawdopodobnie będzie mógł samodzielnie przekraczać przeszkody wodne o głębokości ok. 1,2 m bez przygotowania i do 5 m po przygotowaniu.

Wilk

Nazwa drugiej propozycji prawdopodobnie kojarzy Wam się z Rosomakiem, który ma zamontowaną wieżę z armatą kal. 105 mm lub 120 mm w miejsce Hitfista, ale nic bardziej mylnego - pod tym samym kryptonimem został oznaczony przez MON projekt czołgu podstawowego IV generacji, który ma być następcą Twardych i Leopardów w naszym wojsku.

Koncepcja polskiego czołgu podstawowego nowej generacji Wilk

Zarówno jego poziom ochrony, jak i jego masa mają być zdecydowanie większe od wspomnianego wcześniej Geparda - Inspektorat Uzbrojenia ujawnił jedynie, iż czołg ma ważyć w okolicach 60 ton (na pewno maksymalnie 63,5 tony z powodu ograniczeń przeprawowych w naszej armii).

W kwestii ochrony podejrzewam, iż zostanie skopiowany rozkład opancerzenia z rosyjskiego T-14 tzn. gruby pancerz przedni kadłuba i lekki pancerz wieży bezzałogowej. Z doświadczenia wiadomo, iż polski przemysł umie skonstruować pancerz czołgowy o grubości efektywnej 700 - 800 mm RHA przy bardzo prostym układzie warstw (pochodzącym z T-72) z wykorzystaniem wyłącznie polskiego przemysłu. Ale na nasz rynek wraz z kontraktem na modernizację Leopardów "wszedł" niemiecki IBD Deisenroth, oferujący AMAP-B, będący znacznie lepszym rozwiązaniem od opracowanych w kraju kompozytów na pancerze czołgowe, a efekt może być zwiększony poprzez bardziej skomplikowane układy pancerza (WITU do tej pory testował pancerz liczący dziewięć warstw). Nie wiem za to, czy na pewno będzie tutaj zastosowany pancerz modułowy, choć nie wykluczam takiej możliwości, co zwiększy możliwości Wilka.

Poziom ochrony MBT oczywiście może być zwiększony (podobnie jak w Gepardzie, o czym nie wspomniałem) m.in. poprzez montaż ASOP - tutaj na pierwszy plan wysuwa się ukraiński Zasłon, którego dokumentacja techniczna i technologiczna miała być nam udostępniona. Jest to aktywny system ochrony pojazdu typu hard-kill, którego zadaniem jest eliminacja dzięki odłamków zarówno granatów kumulacyjnych i przeciwpancernych pocisków kierowanych, jak również wolniejszych pocisków APDS i APFSDS (o prędkości poniżej 1200-1400 m/s). Do tego w zestawie będzie zastosowany soft-kill w postaci SSP-1 OBRA-3 i pancerz reaktywny montowany na pancerzu zasadniczym czołgu. Układ pojazdu ma być klasyczny dla MBT, czyli przedział napędowy ma się znajdować z tyłu pojazdu.

Element ukraińskiego ASOP hard-kill Zasłon

Element polskiego ASOP soft-kill SSP-1 Obra-3

Sporą ciekawostką dla Was może być to, iż OBRUM w swoim projekcie proponuje ujednolicenie Wilka z Gepardem i niepływającym BWP na poziomie podzespołów - tak jak jest to obecne w przypadku czołgu podstawowego T-14 i ciężkiego bojowego wozu piechoty T-15. Co więcej, ponad 20% elementów podwozia miałoby być identycznych dla wszystkich tych podwozi.

W kwestii mobilności zostało założone przez producenta, iż jednostki napędowe Geparda i Wilka mają być identyczne. NCP będzie miał i tak niezły stosunek mocy do masy, wynoszący ok. 24,9 KM / tonę. Istniałaby również możliwość wymiany MT883 Ka-500 na mocniejszy MT883 Ka-501 (1630 KM) - wtedy ten stosunek wzrośnie do ok. 27,2 KM / tonę. Co do przekładni, to wobec faktu umieszczenia powerpacka z tyłu czołgu niezbędna jest jej wymiana. I tutaj proponuję inną przekładnię firmy RENK, a mianowicie model HSWL 295 lub 354. Druga z tych przekładni jest doskonale znana naszym pancerniakom, ponieważ jest ona stosowana w Leopardach 2A4/5, natomiast pierwszy model w zestawie z MT883 jest bardzo popularnym rozwiązaniem, bowiem jest (lub może być) stosowany w eksportowych odmianach Leclerca, Challengera 2 i M1A2, jak również w najnowszych czołgach K2 i Altay.

Z racji masy całkowitej Wilka oczywiste jest, iż możliwość jego transportu będzie bardziej ograniczona niż w przypadku Geparda, ale i tak spodziewam, iż inną drogą niż lądowa nasze czołgi nie będą transportowane. W kwestii natomiast głębokiego brodzenia podejrzewam, iż zostanie tutaj zastosowane standardowe rozwiązanie z wykorzystaniem rury do nurkowania.