Kazachskie zboże trafi do Europy przez Azerbejdżan?

Szef operacji w międzynarodowym porcie morskim w Azerbejdżanie powiedział, iż Kazachstan planuje zbudować tam terminal zboża, aby ułatwić sobie ekspansje międzynarodową. Terminal może zostać ukończony w ciągu najbliższych pięciu lat.

Przemawiając na konferencji w Waszyngtonie dyrektor operacyjny w międzynarodowym porcie handlu morskiego w Baku, powiedział, iż obiekt może zostać ukończony w ciągu 5 lat.

Ziarno przybywające do Baku ma w założeniu mieć możliwość dotarcia na różne rynki europejskie. Budowa skonsoliduje pojawiający się trend państw wzdłuż projektu znanego jako Środkowy Korytarz, zwiększając przepustowość szlaków transportowych do Europy, które omijają Rosję.

Terminal w Baku jest w minimalnym stopniu narażony na sankcje Zachodu wobec Moskwy, ponieważ cumuje tam tylko kilka rosyjskich statków. Port skorzystał na wzroście ruchu ze wschodu na zachód przez Morze Kaspijskie od początku wojny. W 2022 r. przepływ towarów dostarczanych do Europy przez Morze Kaspijskie, a tym samym omijających Rosję, wzrósł 2,5-krotnie do 1,5 mln ton rok do roku.

Jeśli chodzi o Kazachstan, wielkość eksportu korytarzem transkaspijskim wzrosła ponad sześciokrotnie do około 900 000 ton rok do roku w tym samym okresie. Znaczna część tego eksportu to zboża. Głównym nabywcą zboża w Kazachstanie w Europie są Włochy, które w ubiegłym roku importowały 226 000 ton, co stanowi wzrost o 10 procent w stosunku do 2021 roku. Turcja zakupiła 110 000 ton zboża, co oznaczało wzrost o 58 procent. Innymi aktywnymi nabywcami były Łotwa i Polska.

Hipotetyczny potencjał ekspansji w tym względzie jest znaczny. Kazachscy producenci zbóż planują w tym roku zbiorów, który kończy się w sierpniu, zwiększyć ogólny eksport zboża i mąki do 9 milionów ton. Kazachstan zwyczajowo eksportuje około 7 milionów ton zboża i mąki.

Choć sektor ten ma stosunkowo niewielkie znaczenie dla gospodarki Kazachstanu na tle znacznie większego przemysłu węglowodorowego, pragmatyczne myślenie o logistyce sygnalizuje jednak sposoby, w jakie kraj dąży do dywersyfikacji portfela eksportowego. Wysyłanie produktów rolnych na rynki Unii Europejskiej należy do obszarów priorytetowych. Astana przedstawiła swoje stanowisko na początku tego miesiąca przy okazji forum gospodarczego UE-Azja Środkowa, które odbyło się w Ałmaty.

„Kazachstan może zaoferować UE ponad 175 odmian towarów przetworzonych, o łącznej wartości ponad 2,3 miliarda dolarów; takie pozycje jak towary inżynieryjne, wyroby żelazne i stalowe oraz produkty rolne i przetworzone produkty spożywcze. Ponadto, jako duży producent zboża, kraj ten jest w stanie stać się strategicznym partnerem Unii Europejskiej w ustalaniu globalnej agendy żywnościowej” – czytamy w oświadczeniu z 19 maja.

W oświadczeniu nie było wskazane, kiedy i w jakich ramach czasowych rząd Kazachstanu dąży do osiągnięcia tego poziomu handlu z UE. Wąskim gardłem najbardziej nękającym potencjał tranzytowy Morza Kaspijskiego jest Kaukaz Południowy. Słabo rozwinięta infrastruktura portowa ogranicza przepustowość i powoduje zatory. Dyskusyjny terminal zbożowy w Baku wydaje się być dostosowany do tego właśnie problemu.

Kacper Ochman

Kaukaz Południowy i Azja Centralna to obszary, które leżą w obszarze moich zainteresowań już od czasów studiów. Bezpośrednią inspiracją dla mnie do stworzenia bloga były podobne platformy prowadzone przez ekspertów zajmujących się innymi regionami. Kierunek Kaukaz to miejsce gdzie będę dzielił się obserwacjami i analizami. Chciałbym aby moje wpisy były interesujące i interesujące zarówno dla osób nieobytych z tematyką wschodnią jak również osób znających temat od podszewki.