Izabela Leszczyna kończy swoją kadencję jako minister zdrowia, pozostawiając po sobie szereg znaczących reform i niezrealizowanych planów. Za jej kierownictwa wprowadzono nowe terapie onkologiczne na listy refundacyjne, przywrócono finansowanie in vitro i uruchomiono program profilaktyczny "Moje zdrowie". Nie udało się jednak przeprowadzić kluczowej reformy szpitalnictwa, a system boryka się z poważnymi problemami finansowymi.
Za rządów Leszczyny na listy refundacyjne trafiły nowe terapie i leki, w tym onkologiczne oraz stosowane w chorobach rzadkich. Przywrócono finansowanie in vitro z budżetu państwa. Kobiety otrzymały w publicznym systemie dostęp do kompleksowego leczenia endometriozy i testów molekularnych, cytologii płynnej wykrywających wirusa raka szyjki macicy.
Minister uruchomiła program badań profilaktycznych "Moje zdrowie" dla osób od 20. roku życia. Wszedł w życie zakaz sprzedaży wszystkich e-papierosów, także niezawierających nikotyny i saszetek nikotynowych, osobom niepełnoletnim.
Kontrowersyjne wytyczne aborcyjne
W sytuacji braku zmiany prawa aborcyjnego Leszczyna przygotowała wytyczne dla szpitali i lekarzy dotyczące przerywania ciąży. Zaznaczono w nich, iż do procedury przerwania ciąży wystarcza jedno orzeczenie lekarza stwierdzające istnienie przesłanki zagrożenia życia lub zdrowia kobiety, w tym na przykład zaświadczenie lekarza psychiatry.
Leszczyna uruchomiła rozporządzeniem program pilotażowy dla aptek, który zakłada, iż receptę na tabletkę "dzień po" może wystawić farmaceuta. Była to reakcja na weto prezydenta Andrzeja Dudy.
Odblokowanie środków z KPO
Ministerstwo Zdrowia pod kierownictwem Leszczyny odblokowało pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy na inwestycje w ochronie zdrowia. Zapowiadana pula to w sumie 18 miliardów złotych. Stało się to mimo braku przyjęcia ustawy, kamienia milowego, dotyczącego modernizacji szpitalnictwa.
Eksperci pozytywnie ocenili efekty polskiej prezydencji w kwestii ochrony zdrowia - zwłaszcza przyjęcie projektu unijnych przepisów o bezpieczeństwie lekowym.
Nieudana reforma szpitalnictwa
Leszczynie nie udało się przeprowadzić reformy szpitalnictwa. Rządowy projekt przygotowany przez resort zakłada elastyczne przekształcanie oddziałów i łączenie szpitali przez samorządy. To okrojona wersja propozycji, którą Leszczyna przedstawiła w lipcu 2024 roku.
Reforma miała sprawić, iż szpitale będą efektywniej wykorzystywać zasoby, w tym kadry. Szpitalnictwo powiatowe miało zostać dostosowane do potrzeb wynikających z demografii - czyli starzejącego się społeczeństwa.
Problemy finansowe systemu
Nowa minister zdrowia, podobnie jak Leszczyna, będzie mierzyła się z niedofinansowaniem systemu ochrony zdrowia. W 2025 roku konieczne było zwiększenie dotacji podmiotowej dla NFZ na finansowanie świadczeń. W czerwcu suma dotacji dla NFZ osiągnęła 23,45 miliarda złotych, podczas gdy planowano 18,3 miliarda złotych na cały rok.
Planu finansowego NFZ na 2025 rok nie zatwierdził minister finansów. Niektóre szpitale powiatowe pod koniec ubiegłego roku ograniczały przyjęcia na planowane zabiegi. Leszczyna podkreślała, iż wpływy ze składki zdrowotnej są niewystarczające.
Kontrowersje wokół wynagrodzeń
Szpitale i NFZ sygnalizują problem z finansowaniem podwyżek wynagrodzeń w ochronie zdrowia, które co roku wchodzą w życie pierwszego lipca. Leszczyna pod koniec czerwca zatwierdziła blisko 18 miliardów złotych między innymi na ten cel w perspektywie 12 miesięcy, a także na nadwykonania.
Przedstawiciele szpitali powiatowych zauważyli, iż kwota ta nie obejmuje wynagrodzeń personelu kontraktowego, przede wszystkim lekarzy specjalistów. Ministerstwo Zdrowia pod kierownictwem Leszczyny przymierzało się do weryfikacji niektórych rozwiązań w tak zwanej ustawie podwyżkowej.
Niezrealizowane projekty
Leszczyna nie zdążyła przeprowadzić przez Radę Ministrów projektu, który miał ograniczyć dostępność alkoholu. Zakazane zgodnie z projektem ma być promowanie piwa, w tym w formie bonusów, sprzedaż alkoholu w postaci innej niż płynna.
Nową minister zdrowia czeka także dokończenie reformy środowiskowej opieki w Centrach Zdrowia Psychicznego. Kolejne wyzwanie to wprowadzenie centralnej elektronicznej rejestracji na wizyty u lekarzy, na zabiegi i operacje.
(PAP) Uwaga: Ten artykuł został zredagowany przy pomocy Sztucznej Inteligencji.
