W Puźnikach na zachodzie Ukrainy może dojść do kolejnego przełomu w badaniach nad losami Polaków pomordowanych podczas II wojny światowej. Po zgodzie władz obwodu tarnopolskiego na dalsze prace poszukiwawcze badacze czekają już tylko na zielone światło z Kijowa. Stawką są szczątki kilkudziesięciu ofiar, które – jak przypuszczają eksperci – mogą spoczywać zaledwie kilka metrów od wcześniej odnalezionego masowego grobu.
Fot. Warszawa w Pigułce
Nowa zgoda na ekshumacje w Ukrainie. Polscy badacze gotowi do dalszych prac
Zachodnia Ukraina może być miejscem kolejnych ważnych odkryć historycznych. Władze obwodu tarnopolskiego dały zielone światło na kontynuację prac poszukiwawczych w Puźnikach – wsi, w której wiosną odnaleziono szczątki 42 Polaków. Teraz wszystko zależy od ostatecznej decyzji Kijowa.
Dobre sygnały z Tarnopola
Polscy badacze z Fundacji Wolność i Demokracja są „dobrej myśli”. Jak zaznaczył w rozmowie z RMF FM wiceprezes fundacji Maciej Dancewicz, dotychczas brak zgody na poziomie lokalnym oznaczał automatyczne wstrzymanie działań na szczeblu centralnym. Teraz sytuacja wygląda inaczej – pozytywna decyzja z Tarnopola otwiera realną drogę do akceptacji w Kijowie.
W Puźnikach może znajdować się kolejna mogiła, zaledwie kilka metrów od wcześniej przebadanego miejsca. Badacze liczą, iż w drugim dole spoczywają szczątki kilkudziesięciu osób. jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem, prace poszukiwawcze mogą ruszyć jeszcze tego lata i potrwać od dwóch do trzech dni.
Ekshumacje i plany na przyszłość
Wiosną specjaliści pracujący w Puźnikach wydobyli szczątki 42 osób – kobiet, mężczyzn i dzieci. Ich pochówek zaplanowano na sierpień. Kolejne wnioski o ekshumacje będą składane sukcesywnie, w miarę odkryć. Fundacja liczy, iż zgoda z Kijowa wpłynie do końca roku, co umożliwi przeprowadzenie kolejnych działań na wiosnę 2026.
Dodatkowo, jak poinformował szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Lech Parell, Ukraina wydała już zgodę na ekshumację w okolicach Lwowa. Tam również ma znajdować się masowy grób ofiar zbrodni dokonanych na ludności polskiej.
Pamięć i współpraca
Wszystkie działania prowadzone są w ścisłej współpracy z ukraińskimi partnerami, w tym z fundacją Wołyńskie Starożytności. Prace archeologiczne, badania genetyczne i późniejsze uroczystości pogrzebowe mają na celu przywrócenie godności ofiarom i zadośćuczynienie ich rodzinom. Wspólne wysiłki polskich i ukraińskich instytucji stają się symbolicznym krokiem ku pojednaniu i wspólnej pamięci.
