Premier Donald Tusk przekazał przełomową informację w sprawie ekshumacji polskich ofiar rzezi wołyńskiej. Strona ukraińska nie będzie blokowała prac ekshumacyjnych, a ministrowie rozpoczynają pracę nad szczegółami tego historycznego przedsięwzięcia.
Fot. Obraz zaprojektowany przez Warszawa w Pigułce wygenerowany w DALL·E 3.
Kluczowy krok w stronę pojednania
Decyzja ta ma fundamentalne znaczenie dla relacji polsko-ukraińskich. Premier Tusk podkreślił, iż jest to najważniejszy element procesu pojednania między narodami, szczególnie istotny w obecnym, trudnym momencie wspólnej historii.
Zniesienie blokady prac ekshumacyjnych może stanowić punkt zwrotny w relacjach między Polską a Ukrainą. Jest to szczególnie istotne w kontekście obecnej sytuacji geopolitycznej i wsparcia, jakiego Polska udziela Ukrainie w obliczu rosyjskiej agresji.
Ukraina nie będzie blokowała ekshumacji ofiar rzezi wołyńskiej. Nasi ministrowie przystępują do pracy nad konkretami. Mam nadzieję, iż tym razem nie będzie już żadnych przeszkód. To klucz do pełnego pojednania naszych narodów, tak potrzebnego w tym dramatycznym momencie naszej…
— Donald Tusk (@donaldtusk) November 26, 2024
Rzeź Wołyńska – jedna z największych zbrodni na Polakach
Rzeź wołyńska była masową zbrodnią dokonaną na polskiej ludności cywilnej przez nacjonalistów z UPA (Ukraińskiej Powstańczej Armii) w latach 1943-1944. Największe nasilenie zbrodni przypadło na lato 1943 roku. Według szacunków historyków, w wyniku czystek etnicznych zginęło od 50 do 60 tysięcy Polaków na samym Wołyniu, a łącznie z pozostałymi województwami południowo-wschodnimi II RP liczba ofiar mogła sięgnąć około 100 tysięcy osób.
Szczególnie tragiczna okazała się tzw. „krwawa niedziela” 11 lipca 1943 roku, gdy oddziały UPA zaatakowały jednocześnie 99 polskich miejscowości. Mieszkańcy byli mordowani z niezwykłym okrucieństwem, palono całe wsie, niszczono polski dorobek kulturalny i materialny. Ofiarami byli głównie bezbronni cywile – w tym kobiety, dzieci i starcy. Zbrodnie dotknęły także tych Ukraińców, którzy pomagali Polakom lub byli w mieszanych związkach.
Wiele ofiar rzezi wołyńskiej spoczywa do dziś w nieoznaczonych mogiłach. Rodziny wciąż nie mogą odwiedzić grobów swoich bliskich ani upamiętnić miejsc ich śmierci. Przez dziesięciolecia temat ten był przemilczany, a później przeprowadzenie prac poszukiwawczych i ekshumacyjnych było utrudnione lub niemożliwe. Dlatego decyzja o odblokowaniu ekshumacji ma tak fundamentalne znaczenie zarówno dla rodzin ofiar, jak i dla procesu polsko-ukraińskiego pojednania.