Premier Donald Tusk ogłosił w środę wieczorem, iż «rozliczenia wchodzą w decydującą fazę». Deklaracja padła po zniesieniu immunitetu byłemu ministrowi sprawiedliwości Zbigniewowi Ziobrze 7 listopada, co umożliwia jego zatrzymanie i postawienie zarzutów w sprawie Funduszu Sprawiedliwości.
«Państwo działa cierpliwie, konsekwentnie i zgodnie z prawem. Nie ma już świętych krów. Niewinni nie mają się czego obawiać, winni – jak najbardziej» – napisał Tusk na platformie X.
Wypowiedź premiera to bezpośrednia odpowiedź na obietnice wyborcze Koalicji Obywatelskiej z 2023 roku. Rządząca koalicja – KO, PSL, Polska 2050 i Nowa Lewica – zobowiązała się w umowie z 10 listopada 2023 roku do rozliczenia poprzedniej władzy.
Zarzuty wobec Ziobry
Prokuratura chce postawić Ziobrze 26 zarzutów związanych z Funduszem Sprawiedliwości. Dotyczą one kierowania zorganizowaną grupą przestępczą przez pięć lat, ustawiania konkursów na dotacje oraz przywłaszczania pieniędzy. Łączna kwota to ponad 143 miliony złotych.
Sejm uchylił immunitet Ziobry wszystkim 26 zarzutom i wyraził zgodę na jego zatrzymanie i aresztowanie. Prokuratura Krajowa złożyła 13 listopada wniosek do Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa o trzymiesięczny areszt. Posiedzenie zaplanowano na 22 grudnia.
Ziobro przebywa w tej chwili w Budapeszcie. Ministerstwo Spraw Zagranicznych unieważniło jego paszport dyplomatyczny 18 listopada, a wojewoda mazowiecki wszczął w środę procedurę unieważnienia paszportu zwykłego.
CBA w Fundacji Lux Veritatis
Funkcjonariusze Centralnego Biura Antykorupcyjnego weszli w środę do siedziby Fundacji Lux Veritatis ojca Tadeusza Rydzyka. Zabezpieczyli dokumentację dotyczącą siedmiu umów z Funduszem Sprawiedliwości z lat 2017-2023.
Rzecznik Prokuratury Krajowej Przemysław Nowak poinformował w czwartek na konferencji: «Prokurator uznał, iż aby ustalić wszystkie okoliczności tej współpracy, niezbędnym jest zabezpieczenie całości dokumentacji». Dodał, iż dokumenty wydano dobrowolnie.
Prokuratura ma dowody wystarczające do postawienia zarzutów co najmniej dwóm osobom za ustawianie konkursów. Marcin Romanowski, były wiceminister sprawiedliwości, już usłyszał zarzuty. Nowak zapowiedział: «Chcemy przedstawić tego rodzaju zarzut, w formie sprawstwa polecającego, panu Zbigniewowi Z., polegającego na tym, iż polecił, w dużym uproszczeniu, panu Marcinowi Romanowskiemu, aby dany konkurs wygrała fundacja Lux Veritatis».
Fundacja otrzymała ponad 12 milionów złotych z Funduszu Sprawiedliwości. Pieniądze miały służyć produkcji materiałów dla Telewizji Trwam, opłacaniu niekwalifikowanych prawników oraz wynajmowi biur na toruńskiej uczelni Rydzyka.
Śledztwo w sprawie RARS
Równolegle trwa śledztwo dotyczące Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych. Prokuratura postawiła zarzuty 16 osobom, w tym byłemu szefowi agencji Michałowi Kuczmierowskiemu. Łącznie sformułowano 36 zarzutów dotyczących nieprawidłowości od lutego 2021 do listopada 2023 roku.
Pierwsze zatrzymania w tej sprawie miały miejsce w lipcu 2024 roku. Kuczmierowski został aresztowany we wrześniu 2024 w Wielkiej Brytanii. Wyszedł na wolność w lutym 2025 po wpłaceniu 200 tysięcy funtów kaucji i 360 tysięcy funtów gwarancji majątkowej.
Współtwórca firmy odzieżowej Paweł S. został aresztowany w Dominikanie i deportowany do Polski w październiku 2024 roku. Na początku listopada zarzuty usłyszała 16. osoba – Paweł M., były podsekretarz stanu w Kancelarii Premiera.
Ucieczki do Węgier
Marcin Romanowski, po uchyleniu immunitetu parlamentarnego w lipcu 2024 roku, wyjechał na Węgry. Pod koniec 2024 roku uzyskał tam azyl polityczny. Początkowo chronił go immunitet członka Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, który później cofnięto.
Zbigniew Ziobro również przebywa od kilku tygodni w Budapeszcie. Nie zadeklarował jasno, czy będzie ubiegał się o azyl polityczny, czy wróci do Polski.
Jeśli sąd wyda decyzję o tymczasowym aresztowaniu, prokuratura wystąpi o europejski nakaz aresztowania i czerwoną notę Interpolu.
Odpowiedź Ziobry
Zbigniew Ziobro odpowiedział Tuskowi na mediach społecznościowych, cytując słynną frazę, którą sam wcześniej wypowiadał z sejmowej mównicy.
«Tak. W państwie prawa niewinni nie mają się czego bać. Ale w państwie bezprawia, gdzie siłą przejęto prokuraturę, wyrzucono legalnych prezesów sądów, a w wydziałach karnych odsunięto dziesiątki sędziów – bo władza im nie ufa – i zlikwidowano losowy przydział spraw, niewinni – jeżeli władza zadekretuje – trafią za kraty. Dlatego zdeprawowanej władzy należy stawić opór, a nie jej ulegać!» – napisał Ziobro.
PiS złożył w czwartek zawiadomienie do prokuratury o popełnieniu 28 przestępstw przez obecne kierownictwo Ministerstwa Sprawiedliwości. Poseł Sebastian Kaleta oskarżył ministra Adama Bodnara, wiceminister Zuzannę Rudzińską-Bluszcz oraz Waldemara Żurka i Piotra Woźniaka. Stwierdził, iż wniosek o uchylenie immunitetu Ziobry był «albo niepełny, albo po prostu sfałszowany».
Bilans działań
Koalicja rządząca powołała trzy komisje śledcze. Komisja ds. wyborów zakończyła prace 10 października 2024 roku, kierując zawiadomienia do prokuratury na 19 osób, w tym Jarosława Kaczyńskiego, Mateusza Morawieckiego i Jacka Sasina. Komisja wizowa zakończyła pracę 3 grudnia 2024, składając zawiadomienia na 11 osób.
Komisja ds. Pegasusa, powołana w styczniu 2024, została we wrześniu 2024 uznana przez Trybunał Konstytucyjny za niekonstytucyjną. Rząd nie opublikował tego orzeczenia z powodu udziału w składzie sędziego uznawanego za "dubla".
W sprawie Funduszu Sprawiedliwości, według danych z lutego, prokuratura przesłuchała ponad 200 świadków i zgromadziła ponad 1200 tomów akt. Zarzuty usłyszało ponad 20 osób.
Sejm podjął również kroki w sprawie pociągnięcia do odpowiedzialności konstytucyjnej kilku przedstawicieli poprzedniej władzy. Parlament zagłosował za postawieniem przed Trybunałem Stanu szefa Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Macieja Świrskiego. Toczą się również postępowania dotyczące prezesa NBP Adama Glapińskiego.
Uwaga: Ten artykuł został stworzony przy użyciu Sztucznej Inteligencji (AI).
