Tychy: „Przetrwaliśmy komunizm, to i ten okres przetrwamy”. Upamiętnienie ofiar stanu wojennego przed tablicą „Solidarności”

Jak co roku weterani walki z komunistycznym reżimem zebrali się przed tablicą „Solidarności” w Tychach na pl. Konstytucji 3 maja, by uczcić ofiary stanu wojennego wprowadzonego 44 lata temu. Jeden z represjonowanych, nawiązując do obecnych rządów dopuszczających (byłych) komunistów do władzy, stwierdził: „Przetrwaliśmy komunizm, to i ten okres przetrwamy”.

Tablicę „Solidarności” wmurowano w ścianę budynku przy ul. Kopernika 3 (na pl. Konstytucji 3 maja) 30 sierpnia 2017 roku. Była to inicjatywa Społecznego Komitetu Upamiętnienia Udziału Mieszkańców Tychów w Powstaniu NSZZ „Solidarność” (w skład tego gremium wchodzili: Andrzej Służalec – przewodniczący, Ireneusz Więckowski-wiceprzewodniczący, Marian Kubic-wiceprzewodniczący, Wojciech Jabłoński, Janusz Jabłoński, Jan Kosiba, Mirosław Kańtor, Danuta Klabisz). Miejsce nie jest przypadkowe: po pamiętnych strajkach w 1980 roku w budynku tym aż do 13 grudnia 1981 roku (czyli do stanu wojennego) mieściła się Międzyzakładowa Komisja Założycielska NSZZ „Solidarność” regionu Tychy. Dzisiaj jest tu przedszkole. Jeszcze przed formalnym wprowadzeniem stanu wojennego tyską siedzibę MKZ NSZZ „S” zdemolowały Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej (ZOMO).

Uroczystość poświęcenia tablicy (8 września 2017 roku) zgromadziła tłumy. Od tego czasu, od wielu lat 12 grudnia gromadzą się przed nią członkowie NSZZ „Solidarność”, weterani walki z komunizmem w Polsce, by uczcić pamięć ofiar stanu wojennego. Tak było i 12 grudnia 2025 roku, w 44. rocznicę wypowiedzenia przez komunistów wojny narodowi polskiemu.

Piątkową uroczystość zorganizowali liderzy komitetu, którzy byli inicjatorami powstania tablicy (m.in. Marian Kubic i Ireneusz Więckowski). Odśpiewano hymn Polski. Złożono kwiaty, zapalono znicz. Krótkie przemówienie wygłosił Ryszard Skałecki, więzień polityczny z czasów PRL, członek Solidarności Walczącej, w PRL-u represjonowany za działalność opozycyjną.

– Przetrwaliśmy komunizm, to i ten okres przetrwamy – stwierdził Ryszard Skałecki, nawiązując do obecnych rządów koalicji PO, PSL, Polski 2050 i Lewicy, które dopuściły (byłych) komunistów do władzy.

Przed Niemcami przestrzegał Janusz Jabłoński, przypominając, iż zawsze po swoim zjednoczeniu Niemcy wywoływały wojny. O represjach, w postaci m.in. zwolnień z pracy, trudnościach w znalezieniu nowego zatrudnienia mówili Kazimierz Biskupek i Kazimiera Głogowska-Gosz. K. Biskupek był więziony za swoją opozycyjna działalność, został zmuszony do wyjazdu za granicę, wrócił stamtąd, jak tylko mógł. Kazimiera Głogowska-Gosz (zakładała „S” w Zakładzie Elektroniki Górniczej, za co została zwolniona z pracy) wzywała do modlitwy o jedność Polaków, by stopniały podziały między rodakami znajdującymi się dzisiaj po dwóch stronach politycznej barykady. Na koniec wystąpienia odczytała swój wiersz: „Polska tysiąc lat przetrwała/ Polska wieki będzie trwała/ Polska istnieć nie przestanie/ Dzięki Jasnogórskiej Pani.

Weteranów walk z reżimem komunistycznym w Polsce jest coraz mniej. W piątkowej uroczystości uczestniczyło ok. 25 osób. Marian Kubic zaproponował, by na przyszłoroczne obchody pod tablicą każdy z obecnych dzisiaj (12.12.2025 r.) uczestników przyprowadził przedstawiciela młodszego pokolenia.

ZB