Państwa członkowskie Unii Europejskiej zgodziły się w piątek na trwałe zamrożenie rosyjskich aktywów. Decyzja ta stanowi przełom w kierunku potencjalnego wykorzystania tych środków na wsparcie Ukrainy. Zamrożone depozyty mogą zostać odblokowane tylko wtedy, gdy Rosja zakończy agresję na Ukrainę i wypłaci reparacje za wyrządzone szkody.
Nowe rozporządzenie wprowadza trwałą pewność wobec tych aktywów, które do tej pory wymagały przedłużania sankcji co pół roku przez wszystkie państwa członkowskie. Decyzję przyjęto na podstawie artykułu 122 Traktatu o Funkcjonowaniu UE, który umożliwia pomoc finansową w sytuacjach nadzwyczajnych.
W Euroclear w Belgii zamrożonych jest 185 miliardów euro rosyjskich depozytów. Pozostałe kraje UE przechowują kolejne 25 miliardów euro rosyjskich aktywów. Komisja Europejska argumentowała, iż przekazanie tych środków z powrotem Rosji zaszkodziłoby gospodarce UE.
Kolejne kroki wobec Ukrainy
Antonio Costa, przewodniczący Rady Europejskiej, ogłosił realizację październikowego zobowiązania. «W październiku na szczycie przywódcy UE zobowiązali się do unieruchomienia rosyjskich aktywów do czasu zakończenia przez Rosję agresji na Ukrainę i zrekompensowania wyrządzonych szkód. Dzisiaj wywiązaliśmy się z tego zobowiązania», powiedział Costa.
Szef Rady Europejskiej zapowiedział, iż na nadchodzącym szczycie UE liderzy podejmą ostateczną decyzję w sprawie finansowania pomocy dla Ukrainy z zamrożonych rosyjskich aktywów. Następnym krokiem będzie zabezpieczenie potrzeb finansowych Ukrainy na lata 2026-2027.
Plan Komisji Europejskiej zakłada przekazanie środków UE jako kredyt oprocentowany na 0 procent. Unia wykorzystałaby je następnie do sfinansowania pożyczki reparacyjnej dla Ukrainy, którą Kijów spłaciłby po otrzymaniu reparacji od Rosji.
Reakcje kluczowych polityków
Ursula von der Leyen, szefowa Komisji Europejskiej, powitała decyzję o trwałym zamrożeniu. «Wysyłamy Rosji wyraźny sygnał, iż dopóki będzie trwała ta brutalna, agresywna wojna, koszty ponoszone przez Rosję będą rosły», napisała w piątek na platformie X.
Przewodnicząca KE podkreśliła znaczenie decyzji dla Ukrainy. «To mocne przesłanie dla Ukrainy. Chcemy mieć pewność, iż nasz dzielny sąsiad stanie się jeszcze silniejszy na polu bitwy i przy stole negocjacyjnym», dodała von der Leyen.
Rosyjska odpowiedź prawna
Rosyjski Bank Centralny złożył w piątek pozew przeciwko Euroclear w moskiewskim sądzie. jeżeli rosyjski bank centralny wygra sprawę, 17 miliardów euro, które Euroclear posiada w Rosji, może zostać przejętych.
Valdis Dombrovskis, komisarz ds. usług finansowych, odrzucił rosyjskie zarzuty jako bezpodstawne i spekulacyjne. Belgia, w której Euroclear przechowuje większość zamrożonych rosyjskich aktywów, głosowała za zakazem przekazywania środków z powrotem Rosji.
Wcześniej Węgry i Słowacja zapowiadały sprzeciw wobec nieokreślonych środków związanych z rosyjskimi aktywami. Artykuł 122 Traktatu o Funkcjonowaniu UE był już wcześniej wykorzystywany podczas pandemii COVID-19.
Uwaga: Ten artykuł został stworzony przy użyciu Sztucznej Inteligencji (AI).
