85 lat temu Płock odparł najazd bolszewików. Sprawdźcie program uroczystości

II Rzeczypospolita musiała bronić się przed najeźdźcą ze wschodu zaledwie kilkanaście miesięcy po odzyskaniu niepodległości. Wiosną 1920 roku bolszewicy przystąpili do kontrofensywy, wojska prowadzone przez marszałka Michaiła Tuchewskiego w sierpniu wdarły się na tereny Północnego Mazowsza.

18 sierpnia 1920 roku o godz. 6:00 Wojsko Polskie ruszyło do ataku na wsie Rogozino, Boryszewo i Trzepowo. Zostali jednak niespodziewanie zaatakowani przez III Korpus Konny Gaja Bżyszkiana. To miały być posiłki dla rosyjskich oddziałów przegrywających bitwę nad Wkrą. Nacierające na okoliczne wsie wojsko zostało w większości wybite, a miasto zostało bez obrony.

Bolszewicy weszli do miasta, ale po początkowym chaosie mieszkańcy przystąpili do obrony. Walki toczyły się w obrębie dzisiejszego starego miasta. Nie można wykluczyć, iż Armia Czerwona zdobyłaby Płock, gdyby była nim zainteresowana. Bardziej interesowało ich jednak plądrowanie miasta, picie alkoholu i gwałcenie kobiet.

- Według szacunkowych danych żołnierze bolszewiccy dopuścili się w Płocku 52 gwałtów oraz ok. 30 usiłowań gwałtu. Pijane bandy chodziły od domu do domu, szukając kobiet. Rzucali się na kobiety w obecności rodziny – mężów, matek, dzieci – terroryzując swoje ofiary i innych domowników bronią. Stawiany opór czasami zniechęcał napastników, zwłaszcza pojedynczych. Gorzej było, gdy występowali w grupie, terroryzując bronią i obezwładniając swoje ofiary

- czytamy na niedpolegla.gov.pl.

W nocy od strony Radziwia do miasta dotarły posiłki, a bolszewicy ruszyli w kierunku Płońska. 19 sierpnia ok. godz. 11:00 już ich w mieście nie było. W obronie Płocka zginęło 107 osób - najmłodszy z nich, Antoni Gradowski, miał zaledwie 14 lat.

Za dzielną postawę mieszkańców Płock został 10 kwietnia 1921 roku został odznaczony przez marszałka Józefa Piłsudskiego Krzyżem Walecznych. To odznaczenie otrzymały tylko dwa miasta - Płock i Lwów.

Uroczystości 105 lat później

Obchody rocznicy odparcia bolszewików zbiegają się ze Świętem Wojska Polskiego, które przypada na 15 sierpnia. Z tej okazji w mieście odbędzie się szereg uroczystości.

15 sierpnia

• O 9:30 władze miasta złożą kwiaty przy pomniku marszałka Józefa Piłsudskiego i przy pomniku Władysława Broniewskiego na pl. Obrońców Warszawy oraz kolumnie Zwycięskich Obrońców Płocka 1920 r. na pl. Narutowicza.
• O 10:00 w katedrze rozpocznie się Msza Święta w intencji Ojczyzny
• Ok. 11:20 - złożenie kwiatów na Bratniej Ziemi przy katedrze
• Ok. 11:30 - uroczystości przy Płycie Nieznanego Żołnierza
• 12:45-16:00 - plenerowy pokaz wojskowo-historyczny na pl. Narutowicza. W pokazie udział wezmą żołnierze, służby mundurowe, harcerze, Płocka Drużyna Kusznicza, WOPR, uczniowie szkół wojskowych, Książnica Płocka i Wolontariat Płocki.

17 sierpnia

• 20:00 - capstrzyk przy Bratniej Mogile (ul. Targowa, wejście przez teren Rodzinnych Ogrodów Działkowych).

Zapewne po meczu z Legią Warszawa kibice Wisły Płock upamiętnią Obrońców Płocka 1920.

18 sierpnia

• 10:00 - główne uroczystości patriotyczne na cmentarzu garnizonowym przy ul. Norbertańskiej 25.

Na zaproszenie Prezydenta Miasta Płocka w obchodach 105. rocznicy Obrony Płocka przed bolszewikami do naszego miasta przyjadą krewni bohaterów walk z 1920 roku, m. in. imam Zbigniew Żuk (krewny Bolesława Żuka, ułana Pułku Tatarskiej Jazdy, poległego w lipcu 1919 roku i ks. Ignacego Lasockiego) oraz rodzina de Bure (krewni kpt. inż. Alberta de Buré z Grupy Fortyfikacyjnej Nr 10, pełniącego funkcję kierownika robót fortyfikacyjnych odcinka Płock)